Araştırma: 10 bireyden 7’sine nazaran iktisat berbata gidiyor

İstanbul İktisat Araştırma mayıs ayı raporuna nazaran, Türkiye’de iktisada dair karamsarlık artarken, iştirakçilerin büyük çoğunluğu ekonomiyi “kötü” olarak tanımladı. İştirakçilerin yüzde 71’i mayıs ayında ekonomik gidişatın makus olduğunu söyledi. 

İstanbul Ekonomi Araştırma ve Danışmanlık tarafından hazırlanan aylık Türkiye Raporu Mayıs dataları açıklandı. İktisadın uygun olduğunu düşünenler azalırken, makus olduğunu düşünenlerin arttığı görüldü.

Geçen aya nazaran iktisada yönelik olumsuz değerlendirmelerde 2 puanlık bir artış yaşanırken, iştirakçilerin yüzde 71’i mayıs ayında iktisadın aktüel gidişatının “çok kötü/ kötü” olduğu yorumunu yaptı. “Ne güzel ne kötü” diyenler yüzde 16’da sabit kalırken, iştirakçilerin yüzde 13’ü iktisadın iyi/çok uygun olduğunu düşünüyor.

Ekonomi değerlendirmesinde yaş kümelerine bakıldığında, 35-54 yaş aralığındaki iştirakçilerin iktisada dair olumsuz değerlendirmede bulunma oranı yüzde 57 olurken, tıpkı oran gençlerde yüzde 68 oldu. 55 yaş ve üzeri iştirakçilerde ise yüzde 64 oldu.

Ekonomi değerlendirmesinde eğitim düzeyine nazaran cevaplara bakıldığında en büyük değişim ilköğretim ve altı eğitim seviyesinde yaşandı. Mayıs 2023’te ilköğretim ve altı eğitim seviyesindeki iştirakçiler ortasında iktisadın aktüel durumunu “Çok kötü/Kötü” olduğunu tabir edenlerin toplamı %54 olurken, Mayıs 2025’te bu oran yüzde 69’a yükseldi. Geçtiğimiz aya nazaran ilköğretim ve altı eğitim düzeyi ile yüksekokul ve üzeri eğitim düzeyinde olumsuz değerlendirmelerin oranı artarken lise düzeyinde düşüş yaşandı.

Beklentiler ne durumda?

Katılımcıların yarısından fazlası iktisadın geleceği konusunda karamsar göründü. İktisadın geleceğine karamsar yaklaşanların oranı mart ayından bu yana 4 puan arttı. İştirakçilerin yüzde 53’ü iktisadın 1 yıl sonra daha makûs yahut çok daha makûs olacağını düşünüyor. İştirakçilerin yüzde 26’sı ekonomik gidişatın değişmeyeceğini düşünürken yüzde 21’i ise düzgünleşme yaşanacağını söz ediyor.

Enflasyon beklentilerinin gerilediği görüldü. İştirakçiler gelecek yıl enflasyonun yüzde 61 düzeylerinde olacağını öngördü.

”Geçinebiliyor musunuz” sorusuna cevaplar ne oldu?

Katılımcıların geçinme durumlarında “gelirim sarfiyatımı karşılamadı” diyenler çoğunlukta olurken, bayan iştirakçiler erkeklerden daha çok bu karşılığa yöneldi. 25-34 yaş kümesi haricindeki tüm yaş kümelerinde iştirakçilerin yarısından fazlası gelirinin masraflarını karşılamadığı cevabını verdi. Bu karşılığı verenlerin en yüksek olduğu küme ise yüzde 54 ile 45-54 yaş aralığındakiler oldu.

“Gelirim sarfiyatımı karşılamadı” karşılığını verenlerin oranının en yüksek olduğu küme yüzde 66 ile işsizler olurken, bu oranı yüzde 64 ile yevmiyeli çalışanlar takip etti. Yaklaşık her 3 emekli, çalışmayıp iş aramayan ve devlet memuru iştirakçiden 1’i “Geçtiğimiz ay gelirim sarfiyatımı ucu ucuna karşıladı” cevabını verdi. “Geçtiğimiz ay gelirim masraflarımı ziyadesiyle karşıladı” cevabını verenlerin en yüksek olduğu istihdam kümesi ise yüzde 17 ile devlet memurları oldu.

 

About The Author